Aukje Martens werkt nu ongeveer een jaar als manager leren en ontwikkelen bij Actief Zorg. Voorheen was ze senior coördinator in de thuisondersteuning bij dezelfde organisatie. Actief Zorg is een thuiszorgorganisatie. De afgelopen jaren kwamen er twee woonvormen bij. ‘Onze organisatie is zo gegroeid en er is zoveel gaande in de zorg’ vertelt ze. ‘Hoe je medewerkers ondersteunt bij al die ontwikkelingen, is een belangrijke vraag. Dat was voor mij een van de redenen om te switchen van functie.’

Praktischer

Actief Zorg had al een visie op leren. Afgelopen jaar het team leren en ontwikkelen aan de slag om een en ander praktischer te maken en nauwer aan te laten sluiten bij de praktijk. Dat Martens zelf jarenlang in de praktijk werkte, hielp daarbij. ‘Ons team bestaat naast drie adviseurs leren en ontwikkelen, uit vier praktijkopleiders en twee medewerkers. Voor ons moet een visie op leren en ontwikkelen houvast geven aan de richting waar we met zijn allen naar toe willen’ vervolgt ze. ‘Uiteindelijk gaat het erom dat onze medewerkers zelfvertrouwen opbouwen, zich verbonden voelen met elkaar, de klanten en kunnen groeien in hun werk.’

Bijeenkomst werkgeversorganisatie

Hoe ontwikkel je een visie op leren? Ter inspiratie ging het team naar een bijeenkomst van een werkgeversorganisatie over het onderwerp. Martens kan het iedere organisatie aanbevelen. ‘De informatie was heel waardevol en hielp om richting te geven aan het opstellen van een format. Hoe start je? Welke acties zet je uit? Hoe geef je de juiste draai aan de visie? Hoe achterhaal je de behoefte van de medewerkers en van de organisatie op het gebied van leren en ontwikkelen?’

Beknopte visie

Uiteindelijk ontwikkelde het team een beknopte visie op leren die op ¾ A-viertje past. De perspectieven mens, team, organisatie en samenwerking werden gekoppeld aan de kernwaarden autonomie, competentie en verbinding. De uitwerking van de visie staat in het scholingsplan. Martens: ‘Per perspectief zijn we nagegaan wat de behoefte van de medewerker is en hoe we iets kunnen aanbieden waar medewerkers daadwerkelijk iets aan hebben.’

Brainstormsessies

Vervolgens werden er tien brainstormsessies met zes tot tien medewerkers georganiseerd om na te gaan of de veronderstellingen van het ontwikkelteam correct waren en om nieuwe ideeën op te doen. Martens: ‘Daarbij stelden we vragen als: wat en hoe wil jij leren? Wat heb je nodig? Wat heb je als team nodig? Wat mis je nu?’

Leermomenten

Sommige behoeftes waren al bekend: zoals meer gastcolleges over verpleegtechnische handelingen. Tijdens de gesprekken werd de worsteling van de medewerkers op dit vlak meer zichtbaar, volgens Martens. Medewerkers gaven aan weinig tijd te hebben, zeker als collega’s ziek zijn en klanten dan geen zorg krijgen. Volgens Martens waren dat waardevolle gesprekken. ‘Reguliere trainingen en workshops zullen altijd blijven bestaan. Maar we willen meer aandacht besteden aan de leermomenten die er al zijn, maar waar medewerkers zich niet altijd bewust van zijn. Zoals de reflectiemomenten binnen een team. Ook zouden gastcolleges gekoppeld kunnen worden aan een teamoverleg. Tijdens de brainstromsessies hebben we ideeën opgehaald over hoe we die momenten meer kunnen versterken.’

Modulair onderwijs

Een ander belangrijk punt in de visie op leren is dat er meer aandacht komt voor modulair onderwijs. Medewerkers moeten zelf veel meer kunnen kiezen over wat ze willen leren en wat ze denken nodig te hebben. Bijvoorbeeld de mogelijkheid om een deel van een opleiding te volgen in plaats van het hele traject. Martens: ‘We willen leren en ontwikkelen minder in beton gieten. De samenwerking met de opleidingen, zoals het ROC, is erg belangrijk. Want zelf kunnen we dergelijke trajecten niet ontwikkelen.’

Meer flexibiliteit

Ook als het gaat om het volgen van andere trainingen en workshops is meer flexibiliteit gewenst. ‘Aan sommigen trainingen ontkom je niet als medewerker in de zorg’ licht Martens. ‘Maar we willen alles wat niet moet niet meer verplichten. Medewerkers krijgen meer ruimte en verantwoordelijkheid om zelf te beslissen welke onderdelen ze waardevol vinden om te volgen.’

Inhoud toetsen

In een visie op leren kun je allerlei idealen op papier zetten. Maar meer dan mooie woorden is het belangrijk dat de visie realistisch en uitvoerbaar is, vindt Martens. ‘En dat medewerkers voelen dat ze ondersteund worden in hun werk.’ Blijf daarom dicht bij de praktijk is haar advies. ‘Maak de visie met elkaar en toets de inhoud en bevindingen op de werkvloer.’

Geschreven door: Sigrid Starremans.

Meer over opleiden & ontwikkelen in de zorg? Bekijk ons kenniscentrum voor opleiden & ontwikkelen.

Artikelen over opleiden & ontwikkelen in de zorg in jouw mailbox? Meld aan voor onze nieuwsbrief voor leerhuizen in de zorg of kies voor de nieuwsbrief van Zorgonderwijsvernieuwers.