Als poster aan de muur, in visiedocumenten en kaderbrieven, in de introductiegids en -dag voor stagiairs en nieuwe medewerkers. In Gelre ziekenhuizen ligt de visie op leren niet in een la maar kom je hem overal tegen. Een van de grootste uitdagingen is om de visie op leren op het netvlies te houden, vindt Elze Bent, manager leerhuis, van de twee locaties van Gelre ziekenhuizen. ‘In de drukte en hectiek van alledag, zeker in de zorg, raakt leren nogal eens ondergesneeuwd. Ook omdat het gaat om een lange termijninvestering die niet altijd direct rendement geeft. Daarom is het belangrijk om het onderwerp continu onder de aandacht te blijven brengen.’

Leerwerkplaatsen

Bent werkt nu een half jaar in deze functie. Ze was er niet bij toen de visie op leren zo’n anderhalf jaar geleden werd herijkt. Het document werd onder andere aangepast omdat er meer werd gedaan dan de visie omvatte, weet ze. ‘En omdat we het leren echt wilde integreren in het werk. Dat komt onder meer tot uiting in de leerwerkplaatsen die we op de afdelingen hebben. Twaalf stagiairs zijn in deze leerwerkplaatsen onder supervisie van een verpleegkundige verantwoordelijk voor een deel van de afdeling. Maar ook het interprofessioneel samenwerken wordt in de nieuwe leervisie versterkt. Daarmee bedoelen we dat je met en van elkaar leert. En met meerdere specialismen om de patiënt staat.’

Kwaliteitspaspoort

Belangrijke onderdelen van de visie op leren van Gelre ziekenhuizen zijn leren op maat en waarderend leren. Leren op maat vertaalt zich onder meer in het kwaliteitspaspoort op het digitale leerplein dat iedere medewerker heeft. Voor iedere medewerker is er een afgestemd profiel. ‘De profielen van artsen en verpleegkundigen zijn het meest uitgebreid’ vertelt Bent. ‘Bij verpleegkundigen zitten alle voorbehouden en risicovolle handelingen er in. Onze norm is dat je daar 80% van behaald moet hebben. De medewerker zelf, de leidinggevende en de afdelingsmanager kunnen zien: hoe sta je ervoor en wat moet je nog bijhouden?’

Reflecteren op eigen handelen

Waarderend leren betekent onder meer kijken naar wat werkt en constructieve feedback geven in een open sfeer. Zelfreflectie is ook onderdeel van feedback geven, vindt Bent. ‘Wat is het effect van mijn handelen? Hoe kan ik daarin verbeteren?’ Bent vindt reflecteren de belangrijkste manier van leren. ‘Zeker in de zorg. Wij zijn geen koekjesfabriek, het gaat om het leven van patiënten.’
Bovendien zorgt zelfreflectie ervoor dat je ook open staat om anderen waarderend te kunnen laten leren, vindt ze. ‘Dat zie je onder meer sterk terugkomen op de leerwerkafdelingen. Daar is een open cultuur waar leerlingen mogen vragen aan professionals: “Waarom doe je dit eigenlijk?”’

Centrale opleidingscommissie

De visie op leren kwam tot stand na diverse brainstormsessies met, onder andere de centrale opleidingscommissie (COC). Bent is trots op de COC, volgens haar in Gelre ziekenhuizen een krachtig en efficiënt orgaan. ‘De Raad van Bestuur maakt er onderdeel van uit en alle opleiders, twee per vakgroep, zijn altijd aanwezig. Hier wordt de visie op leren echt besproken, bijgesteld en uitgedragen. We zijn zo enthousiast over het functioneren van de COC dat we ook een dergelijke opleidingscommissie voor verpleegkundigen willen opzetten.’

Spin in het web

Bent ziet het leerhuis in dit proces vooral als een spin in het web dat het opstellen van de visie coördineert en de juiste mensen voor de input bij elkaar brengt. ‘Alhoewel we ook diverse onderwijskundigen in het team hebben die er vanuit een analytische blik naar kijken.’ Bovendien maken Gelre ziekenhuizen deel uit van een regionaal netwerk van ziekenhuizen dat af en toe bij elkaar komt. Bent: ‘Het is leuk om met elkaar te bespreken: hoe pakken jullie dat aan? Ook als het om het opstellen van de visie op leren gaat, bespreken we onze ervaringen en nemen we mee wat voor ons van toepassing is.’

Onderhoud

De principes van de visie op leren komen ook terug in intervisiebijeenkomsten, teamgesprekken en de leiderschapsprogramma’s die aan alle zorgprofessionals, inclusief verpleegkundigen, gegeven worden. ‘En laatst hebben we een sessie gehad over patronen doorbreken en elkaar feedback geven voor de Raad van Bestuur en alle managers ‘vervolgt Bent. ‘Die principes vragen om onderhoud. Het is de bedoeling om ze op alle lagen te doorleven. Maar dat begint met een duidelijke implementatie.’

Geschreven door: Sigrid Starremans.

Meer over opleiden & ontwikkelen in de zorg? Bekijk ons kenniscentrum voor opleiden & ontwikkelen.

Artikelen over opleiden & ontwikkelen in de zorg in jouw mailbox? Meld aan voor onze nieuwsbrief voor leerhuizen in de zorg of kies voor de nieuwsbrief van Zorgonderwijsvernieuwers.