In het huidige onderwijslandschap is het cruciaal om lesmethoden voortdurend te verbeteren zodat studenten informatie optimaal kunnen opnemen. Wetenschappelijk onderzoek biedt waardevolle inzichten in hoe leerprocessen werken en welke strategieën het best aansluiten bij de cognitieve capaciteiten van studenten. In dit artikel delen we praktische, wetenschappelijk onderbouwde tips die docenten kunnen inzetten om hun curriculum te versterken en het leerproces van hun studenten te optimaliseren.

Hier zijn enkele wetenschappelijk onderbouwde tips waardoor studenten informatie beter opnemen en die docenten kunnen inzetten:

1. Actief leren

• Techniek: Gebruik van discussies, groepswerk, en probleemgestuurd leren.
• Onderbouwing: Actief leren bevordert een diepere verwerking van de stof en verbetert het geheugen en begrip.

2. Spaced repetition

• Techniek: Verspreid het herhalen van studiemateriaal over langere tijdsperiodes.
• Onderbouwing: Deze methode maakt gebruik van de psychologische spacing effect, wat laat zien dat gespreide herhaling effectiever is voor lange termijn geheugen.

3. Retrieval practice

• Techniek: Laat studenten regelmatig toetsen of zelftesten doen.
• Onderbouwing: Onderzoek toont aan dat het ophalen van informatie uit het geheugen de retentie verbetert, meer dan alleen herlezen van materiaal .

4. Dual coding

• Techniek: Combineer tekst met beelden, diagrammen, of andere visuele hulpmiddelen.
• Onderbouwing: Het gebruik van zowel verbale als visuele informatie kan de leercapaciteit verhogen doordat het meerdere cognitieve kanalen aanspreekt.

5. Elaborative interrogation

• Techniek: Moedig studenten aan om “waarom” vragen te stellen over de leerstof.
• Onderbouwing: Dit helpt studenten om verbanden te leggen en diepere betekenis aan de informatie te geven, wat de retentie bevordert.

6. Interleaved practice

• Techniek: Meng verschillende onderwerpen of soorten problemen tijdens het leren in plaats van langdurig op één onderwerp te focussen.
• Onderbouwing: Deze techniek zorgt voor een beter begrip en transfer van kennis naar nieuwe situaties, in tegenstelling tot het leren van een enkel onderwerp in één keer (blocked practice) .

7. Gebruik van voorbeelden en casestudies

• Techniek: Integreer real-world voorbeelden en casestudies in de leerstof.
• Onderbouwing: Voorbeelden en casestudies helpen bij het concreet maken van abstracte concepten en verbeteren de toepassing van kennis .

8. Metacognitieve strategieën

• Techniek: Onderwijs studenten om hun eigen leerproces te plannen, monitoren en evalueren.
• Onderbouwing: Metacognitieve strategieën stellen studenten in staat om effectiever te leren en hun leerprestaties te verbeteren .

9. Self-explanation

• Techniek: Laat studenten uitleggen wat ze hebben geleerd en hoe ze tot antwoorden zijn gekomen.
• Onderbouwing: Zelfuitleg helpt bij het begrijpen en integreren van nieuwe informatie met bestaande kennis .

10. Multimodale instructie

• Techniek: Gebruik verschillende leermethoden zoals lezingen, video’s, interactieve activiteiten, en hands-on experimenten.
• Onderbouwing: Multimodale instructie houdt rekening met verschillende leerstijlen en kan de betrokkenheid en het begrip van studenten verbeteren .

Door deze evidence-based strategieën toe te passen, kunnen docenten het leerproces van studenten aanzienlijk verbeteren en de effectiviteit van hun curriculum vergroten.

Bronnen:

1. Prince, M. (2004). Does Active Learning Work? A Review of the Research. Journal of Engineering Education.
2. Cepeda, N. J., et al. (2006). Distributed Practice in Verbal Recall Tasks: A Review and Quantitative Synthesis. Psychological Bulletin.
3. Roediger, H. L., & Butler, A. C. (2011). The critical role of retrieval practice in long-term retention. Trends in Cognitive Sciences.
4. Paivio, A. (1990). Mental Representations: A Dual Coding Approach. Oxford University Press.
5. Pressley, M., et al. (1987). Elaborative interrogation facilitates acquisition of confusing facts. Journal of Educational Psychology.
6. Rohrer, D. (2012). Interleaving Helps Students Learn. APS Observer.
7. McKeachie, W. J., & Svinicki, M. (2013). McKeachie’s Teaching Tips: Strategies, Research, and Theory for College and University Teachers.
8. Schraw, G., & Dennison, R. S. (1994). Assessing metacognitive awareness. Contemporary Educational Psychology.
9. Chi, M. T. H., et al. (1994). Eliciting self-explanations improves understanding. Cognitive Science.
10. Mayer, R. E. (2009). Multimedia Learning. Cambridge University Press.