Effectieve feedbackmethoden kunnen het verschil maken in het beroepsonderwijs. Of het nu gaat om gestructureerde modellen zoals STARR en SBI of informele gesprekken zoals peer feedback, elke methode heeft unieke voordelen. Door deze methoden flexibel in te zetten, kunnen docenten hun studenten beter begeleiden en inspireren tot groei en ontwikkeling.
Feedbackmethoden: een overzicht
360 graden feedback
Deze methode biedt een breed perspectief doordat feedback van meerdere bronnen komt, zoals medestudenten, docenten en zelfs werkgevers. De feedback wordt vaak anoniem verzameld via formulieren, wat zorgt voor een genuanceerd en objectief beeld. Het is een waardevolle aanpak voor studenten die hun functioneren binnen een team willen verbeteren.
4G-model
Bij het 4G-model ligt de focus op gedrag, gevoel, gevolg en gewenst gedrag. Het gesprek is persoonlijk en toekomstgericht, waarbij de feedbackgever het effect van bepaald gedrag bespreekt en suggesties doet voor verbetering. Dit model is vooral effectief in situaties waarin gedrag en emotie een rol spelen.
Methodes die balans brengen in feedback
Hamburger methode
Deze methode biedt een gebalanceerde aanpak door negatieve feedback in te pakken tussen positieve opmerkingen. Dit verlaagt de kans dat een student ontmoedigd raakt en maakt kritiek makkelijker te accepteren.
Sandwichmethode
Vergelijkbaar met de Hamburger methode, maar legt nog meer nadruk op positieve feedback. De negatieve punten worden verzacht, wat de impact ervan vermindert. Dit is nuttig bij gevoelige onderwerpen of wanneer de relatie tussen docent en student versterkt moet worden.
Zelfreflectie stimuleren
Pendleton methode
Hier ligt de regie bij de ontvanger. De student begint met het benoemen van positieve punten, waarna zelfreflectie volgt. De docent vult dit aan met suggesties voor verbetering. Deze methode bevordert eigenaarschap en autonomie in het leerproces.
STARR-methode
Deze methode helpt studenten hun acties te analyseren via Situatie, Taak, Actie, Resultaat en Reflectie. Het legt de nadruk op concrete gebeurtenissen en maakt studenten bewust van hoe hun gedrag tot bepaalde resultaten leidt.
Ik-Ik-Jij-methode
Bij de Ik-Ik-Jij-methode wordt feedback gepersonaliseerd door eerst twee keer vanuit het eigen perspectief te spreken: “Ik heb gemerkt…” en “Ik waardeer het dat je…”. Daarna wordt de feedback aan de student gepresenteerd: “Jij hebt dit goed gedaan omdat…”. Het doel is om feedback te geven die zowel motiverend als zelfreflectief is, terwijl de student zich niet aangevallen voelt. Dit bevordert een dialoog waarin de student zich uitgenodigd voelt om na te denken over zijn of haar acties en ontwikkeling.
Specifieke en gestructureerde methoden
SBI-model
Dit model richt zich op objectiviteit en specificiteit door feedback te geven op basis van Situatie, Gedrag en Impact. Het helpt studenten inzicht te krijgen in hoe hun gedrag concrete gevolgen heeft.
BOOST-methode
BOOST staat voor feedback die Bruikbaar, Objectief, Observerend, Specifiek en Tijdig is. Het model biedt duidelijke richtlijnen en is toepasbaar in uiteenlopende leersituaties.
DESC-methode
Deze methode is vooral geschikt voor gevoelige gesprekken en assertiviteit. Feedback wordt opgebouwd rond vier elementen: Describe, Express, Specify en Consequences. Dit maakt het mogelijk om lastige onderwerpen bespreekbaar te maken.
Toekomstgericht denken
Feedforward methode
In plaats van te focussen op fouten uit het verleden, kijkt de Feedforward methode naar toekomstige verbeteringen. Het biedt positieve en praktische suggesties, wat de motivatie van studenten verhoogt.
Start-Stop-Continue methode
Deze methode verdeelt feedback in drie delen: wat moet de student starten, stoppen en voortzetten? Het is eenvoudig en effectief voor snelle evaluaties of teamprojecten.
Interactieve en informele benaderingen
Peer feedback
Studenten geven elkaar feedback, vaak tijdens samenwerkingsprojecten. Dit ontwikkelt hun vermogen om constructieve feedback te geven en te ontvangen, en versterkt hun samenwerking.
Reflectieve feedbackgesprekken
Hierbij staat een open dialoog centraal. Docent en student bespreken gezamenlijk sterke punten, uitdagingen en groeimogelijkheden. Deze aanpak is waardevol bij persoonlijke of complexe onderwerpen.
