De opkomst van een multidisciplinair veld
De belangstelling voor de Science of Learning neemt toe binnen onderwijs- en onderzoeksinstellingen. Toch blijkt uit de literatuur dat er veel onduidelijkheid bestaat over de precieze inhoud en reikwijdte van dit vakgebied. Die vaagheid kan leiden tot misverstanden in samenwerkingen tussen wetenschappers, beleidsmakers en onderwijsprofessionals, en kan de opzet van opleidingsprogramma’s of subsidietrajecten beperken in hun focus.
Doel van het overzichtsonderzoek
Het doel van dit verkennend overzicht was om bestaande definities van de Science of Learning in kaart te brengen en op basis daarvan een werkbare beschrijving op te stellen. Door gedeelde elementen en verschillen tussen definities te analyseren, wilden de auteurs bijdragen aan een beter begrip van dit vakgebied.
Aanpak van het onderzoek
Voor dit overzicht werden wetenschappelijke publicaties verzameld via de Web of Science- en ProQuest-databases. In totaal werden 50 documenten geselecteerd, waaronder artikelen, proefschriften, conferentiebijdragen en boekhoofdstukken. Hieruit kwamen 43 unieke definities naar voren. Er werd geen beoordeling uitgevoerd op de kwaliteit van de onderzoeken, omdat de focus lag op de inhoud van de definities.
Verschillende visies op het veld
Welke disciplines zijn betrokken?
De definities verschilden sterk in welke onderzoeksgebieden zij koppelden aan de Science of Learning. Sommige legden het accent op cognitieve wetenschappen of neurowetenschappen, terwijl andere bredere verbanden legden met vakgebieden zoals sociologie, antropologie of kunstmatige intelligentie.
Doelen van het onderzoek
De doeleinden die aan het onderzoek binnen dit veld werden toegeschreven, varieerden eveneens. Toch kwamen drie algemene motieven regelmatig terug: het beschrijven, begrijpen en verbeteren van leerprocessen. Dit gold over verschillende levensfasen en leeromgevingen heen.
Bijdragende instellingen
Uit de literatuur bleek dat een breed scala aan instellingen betrokken is bij het formuleren van definities. Deze variëren van universiteiten tot onderzoekscentra en educatieve organisaties. Daarmee onderstrepen de auteurs het interdisciplinaire karakter van het veld.
Historische ontwikkeling
De eerste geselecteerde definitie dateert uit 2002, wat de relatief jonge status van het vakgebied benadrukt. Door de jaren heen is er een geleidelijke verbreding te zien in hoe het begrip Science of Learning wordt ingevuld.
Een voorstel voor een werkbare definitie
Op basis van de geanalyseerde literatuur doen de auteurs het volgende voorstel:
“De wetenschappelijke bestudering van de onderliggende factoren die leren mogelijk maken, met als doel het beschrijven, begrijpen of verbeteren van leerprocessen binnen verschillende ontwikkelingsfasen en contexten.”
Deze definitie biedt een vertrekpunt voor verdere discussie en verfijning. Het is een poging om een gemeenschappelijk referentiekader te bieden voor onderzoekers met uiteenlopende achtergronden.
Beperkingen van het onderzoek
Hoewel het overzicht een breed scala aan bronnen bevat, zijn er enkele beperkingen. Er is uitsluitend gekeken naar Engelstalige publicaties, waardoor inzichten uit andere taalgebieden mogelijk buiten beeld zijn gebleven. Daarnaast biedt de voorgestelde definitie geen directe oplossing voor alle conceptuele onduidelijkheden binnen het veld.
