Wat is Team-Based Learning (TBL)?

Team-Based Learning (TBL) is een didactische methode die samenwerking en actief leren centraal stelt. Het richt zich op het ontwikkelen van sociale en praktische vaardigheden, zoals probleemoplossend vermogen, heldere communicatie en de bereidheid tot levenslang leren. TBL is bijzonder geschikt voor het beroepsonderwijs in de zorg, omdat het studenten voorbereidt op complexe praktijkomstandigheden en hen stimuleert om actief kennis toe te passen.

Bij traditioneel groepswerk werken studenten vaak individueel aan onderdelen van een groter geheel. Dit kan leiden tot een oppervlakkige samenwerking, waarbij echte interactie en gezamenlijk leren achterwege blijven. Team-Based Learning (TBL) pakt dit anders aan door nadruk te leggen op toepassing, samenwerking en verantwoordelijkheid binnen teams.

De kern van TBL ligt in een paradigmaverschuiving: de rol van de docent verandert van kennisoverdrager naar begeleider, en studenten worden actieve deelnemers die verantwoordelijkheid dragen voor hun eigen leerproces. Door vooraf studiemateriaal te bestuderen en toetsvragen individueel én in teamverband te beantwoorden, zijn studenten beter voorbereid op interactieve toepassingsopdrachten.

Het is een voorbeeld van ‘flipped classroom’-onderwijs waarbij zowel zelfstandigheid als samenwerking essentieel zijn.

Het TBL-proces

TBL begint met een Readiness Assurance Proces (RAP). Studenten bereiden zich voor door het studiemateriaal te lezen en maken vervolgens een toets om hun kennis te toetsen. Eerst individueel (iRAT), daarna in teamverband (tRAT). Het werken in teams stimuleert discussie, verdieping en een gezamenlijk begrip van de leerstof. Docenten geven aanvullend korte instructies op basis van de toetsresultaten, waarna teams complexere opdrachten uitvoeren die een beroep doen op hun denkvaardigheden.

De structuur van TBL

TBL volgt een vaste structuur die zowel individuele als groepsprestaties benadrukt:

Zelfstudie

Studenten bereiden zich voor door voorafgaand studiemateriaal te bestuderen. Dit zorgt voor een gelijk startniveau tijdens de les.

Individuele toetsing (iRAT)

Tijdens de les beginnen studenten met een individuele kennistoets om hun voorbereiding te toetsen.

Teamtoetsing (tRAT)

Dezelfde toets wordt vervolgens in teamverband gemaakt. Teams gebruiken een kraskaart om directe feedback te ontvangen en consensus te bereiken over de juiste antwoorden.

Toepassingssessies

Studenten passen hun kennis toe op complexe casussen of dilemma’s. De nadruk ligt hierbij op argumentatie en groepsdiscussie.

Peerfeedback

Studenten geven en ontvangen feedback op hun voorbereiding, deelname en samenwerking. Dit proces bevordert reflectie en professionele groei.

Effectieve teams en toepassing

Teams worden zorgvuldig samengesteld en blijven gedurende langere tijd samen, zodat ze zich ontwikkelen tot hechte samenwerkende groepen. Toepassingsopdrachten richten zich op het oplossen van realistische, uitdagende problemen. Studenten moeten niet alleen kennis reproduceren, maar ook analyseren, evalueren en creëren – denkvaardigheden die aansluiten bij hogere niveaus in de taxonomie van Bloom.

Voordelen van TBL in het zorgonderwijs

Het succes van TBL schuilt in de balans tussen voorbereiding, samenwerking en feedback. Studenten leren actief en ervaren hoe zij met verschillende perspectieven tot betere oplossingen kunnen komen. Dit maakt TBL breed toepasbaar binnen diverse vakgebieden en groepsgroottes. Bovendien leidt het proces tot diepere kennisverwerking en betere prestaties.

Door het toepassen van TBL worden zowel kennis als vaardigheden ontwikkeld, wat studenten optimaal voorbereidt op toekomstige uitdagingen.

• Praktijkgericht leren: TBL laat studenten werken met realistische casussen, wat aansluit bij hun toekomstige werk in de zorg.
• Samenwerking stimuleren: Door het teamgerichte karakter leren studenten effectief communiceren en samenwerken.
• Directe feedback: Zowel docenten als studenten krijgen inzicht in wat wel en niet begrepen wordt.
• Grootschalige toepassing: TBL behoudt de voordelen van kleinschalig leren, zelfs in grotere groepen.

Veelgestelde vragen

1. Hoe pas ik TBL toe in grote klassen?
Met TBL kun je grote groepen opdelen in kleine teams van 5-7 studenten. De groepsactiviteiten, zoals teamtoetsen en toepassingsopdrachten, zorgen ervoor dat iedere student actief betrokken blijft.

2. Is TBL geschikt voor alle soorten leerstof?
Niet alle onderwerpen lenen zich voor TBL. Het is vooral effectief bij lesstof die discussie uitlokt, zoals complexe vraagstukken of casussen waarin meerdere oplossingen mogelijk zijn.

3. Hoe kan ik geschikte toepassingsopdrachten ontwikkelen?
Effectieve toepassingsopdrachten zijn praktijkgericht en sluiten aan bij de toekomstige werkcontext van studenten. Ze moeten complex genoeg zijn om samenwerking en discussie te stimuleren.