Wat maakt een docent onvergetelijk?

Volgens Ken Bain, auteur van de bestseller “What the Best College Teachers Do“, draait het niet alleen om de acties van deze docenten, maar vooral om hun begrip van onderwijs en leren. Het gaat om de overtuiging dat onderwijs ertoe doet en dat elke student kan leren. Hier volgen tien kwaliteiten van docenten die studenten zich jarenlang blijven herinneren.

1. Kennis Effectief Overbrengen

Docenten met impact weten hoe ze hun diepgaande kennis kunnen vertalen naar begrijpelijke en boeiende lessen. Ondanks hun uitgebreide kennis van het vakgebied, houden ze altijd rekening met de context van hun studenten. Ze zorgen ervoor dat hun lessen begrijpelijk zijn voor nieuwkomers en inspireren zelfs degenen die nog geen interesse hebben in het vak.

Praktische toepassingen

• Gebruik analogieën en voorbeelden die aansluiten bij de belevingswereld van studenten.
• Bouw voort op de bestaande kennis van studenten om nieuwe concepten te introduceren.

2. Grondige lesvoorbereiding

Effectieve docenten zien lesvoorbereiding als een academisch proces dat ze samen met hun studenten aangaan. Ze stellen leerdoelen vast en bedenken hoe ze hun studenten kunnen helpen deze doelen te bereiken.

Belangrijke vragen

• Wat moeten mijn studenten aan het einde van deze les begrijpen?
• Welke methoden kan ik gebruiken om hen te ondersteunen in hun leerproces?

3. Inzicht in leerprocessen van studenten

Hoewel een diepgaande kennis van leerprocessen niet vereist is, hebben succesvolle docenten voldoende inzicht om hun studenten te activeren. Ze maken gebruik van technieken om aandacht te trekken, voorkennis te activeren en interactie te stimuleren.

Strategieën

• Gebruik interactieve lessen om studenten betrokken te houden.
• Pas diverse leertechnieken toe om aan verschillende leerstijlen te voldoen.

4. Studenten eigenaarschap geven

Docenten met impact erkennen het belang van eigenaarschap en autonomie in het leerproces van studenten. Dit bevordert intrinsieke motivatie en diepgaand leren.

Praktische tips

• Moedig studenten aan om zelf verantwoordelijkheid te nemen voor hun leerproces.
• Verminder hiërarchische barrières om zelfstandigheid en onafhankelijkheid te stimuleren.

5. Effectieve communicatie

Naast het duidelijk overbrengen van de stof, communiceren uitstekende docenten op een dieper niveau met hun studenten. Ze luisteren actief en pakken zorgen en angsten aan.

Communicatietips

• Creëer een open sfeer waarin studenten zich vrij voelen om vragen te stellen.
• Luister naar zowel uitgesproken als niet-uitgesproken signalen van studenten.

6. Een veilige en inclusieve leeromgeving creëren

Een veilige leeromgeving waar diversiteit wordt gewaardeerd, is cruciaal voor effectief onderwijs. Docenten zorgen ervoor dat studenten zich veilig voelen om verschillende standpunten te delen en fouten te maken.

Inclusiestrategieën

• Geef ruimte aan diversiteit in sociale, culturele en etnische achtergronden.
• Beoordeel werk eerlijk en bied extra ondersteuning aan studenten die moeite hebben.

7. Bewustzijn van maatschappelijke impact

Goede docenten begrijpen niet alleen hun vakgebied, maar ook de bredere maatschappelijke context en de impact ervan. Ze verbinden hun onderwijs met actuele maatschappelijke vraagstukken.

Breder perspectief

• Integreer maatschappelijke thema’s in het curriculum.
• Stimuleer studenten om na te denken over de maatschappelijke implicaties van hun studie.

8. Integratie van vakkennis, didactiek en digitale vaardigheden

Succesvolle docenten combineren hun kennis van het vakgebied met didactische vaardigheden en digitale vaardigheden. Ze gebruiken technologie waar dit het leren versterkt, gebaseerd op het TPACK-model (Technological, Pedagogical, and Content Knowledge).

Technologische integratie

• Gebruik technologie als een middel om het leren te verbeteren, niet als doel op zich.
• Maak didactisch verantwoorde keuzes bij het inzetten van ICT.

9. Voortdurende professionele ontwikkeling

Docenten die impact hebben, blijven zichzelf ontwikkelen. Ze reflecteren regelmatig op hun onderwijspraktijk en passen deze aan op basis van feedback en resultaten.

Reflectie en groei

• Evalueer regelmatig de voortgang en resultaten van je studenten.
• Sta open voor feedback van studenten en collega’s om je onderwijs te verbeteren.

10. Durven twijfelen

Wetenschap is dynamisch, en goede docenten erkennen dat hun kennis voortdurend in beweging is. Ze staan open voor kritiek en nieuwe ideeën en geven toe wanneer ze iets niet weten.

Open mindset

• Stimuleer een cultuur van kritische reflectie en discussie.
• Wees bereid om je eigen kennis en aannames te herzien.

De beste docenten zijn degenen die meer doen dan alleen kennis overdragen. Ze inspireren, begeleiden en stimuleren hun studenten om het beste uit zichzelf te halen. Door deze tien kenmerken te omarmen.  Maak een blijvende en positieve impact op het leven van je studenten. Sta open voor continue ontwikkeling en wees niet bang om nieuwe benaderingen te proberen. Het uiteindelijke doel is om een leeromgeving te creëren waarin elke student zich gewaardeerd en gemotiveerd voelt om te excelleren.